Poród

Poród z użyciem kleszczy

Kleszcze porodowe są najstarszym instrumentem służącym do szybszego ukończenia porodu drogami natury.

Zostały wynalezione w 1569 r. przez Piotra Chamberleina, jednak przez stulecia powstawały różne modele, wersje tego przyrządu. Od kiedy rozpoczęto użytkowanie kleszczy w położnictwie rozwinęły się dwa kierunki, szkoły; we Francji i Niemczech – propagowano metodę czynnego kończenia porodu, stąd kształt kleszczy długich, w Anglii i Austrii – metoda wyczekiwania, stąd delikatne krótkie kleszcze angielskie.

Najlepszy model kleszczy zastał opracowany w XIX wieku przez Naegelego i tak naprawdę są one używane do dnia dzisiejszego w całej Europie, gdyż ze względu na swój kształt są najlepsze do trakcji główki  z dolnych odcinków kanału rodnego. W Polsce są także używane kleszcze Madurowicza, które stanowią modyfikację kleszczy Naegelego.

Wskazania do użycia kleszczy można podzielić na matczyne, czyli wynikające ze strony rodzącej, jak i wskazania wynikające ze strony płodu.

Do wskazań ze strony matki zalicza się:

1. poród przedłużony – wyczerpanie sił rodzącej
2. krwotok z dróg rodnych i nieprawidłowa czynność skurczowa
3. objawy zagrażającego zakażenia wewnątrzmacicznego (przyspieszone tętno i gorączka w czasie porodu)
4. stan przedrzucawkowy i rzucawka
5. choroby matki wymuszające skrócenia porodu (choroby serca, choroby nerek, wady wzroku, padaczka)

Do wskazań ze strony płodu zalicza się:

1. w II okresie porodu nieprawidłowa oscylacja tętna płodu w zapisie KTG w stosunku do skurczy macicy ( stosuje się tlenoterapię)
2. zielony płyn owodniowy
3. wypadnięcie pępowiny w II okresie porodu

By móc zastosować kleszcze muszą być spełnione odpowiednie kryteria, tzn. rodząca  musi mieć prawidłową budowę cieśni i wychodu miednicy, muszą być całkowicie rozwarte oba ujścia szyjki macicy, główka płodu powinna znajdować się co najmniej w próżni miednicy, wykluczona została niewspółmierność płodowo-miednicza, rodząca powinna być cewnikowana, czyli z pustym pęcherzem moczowym, a pęcherz płodowy powinien być pęknięty.

Należy także wiedzieć, iż przy każdym zabiegu położniczym wykonywanym w celu urodzenia główki nacina się wcześniej krocze rodzącej.

W obecnym położnictwie robi się wiele czynności by uniknąć konieczności używania kleszczy położniczych, gdyż ich używanie może wiązać się z urazami tkanek miękkich kanału rodnego kobiety i urazami główki rodzącego się dziecka, jednak nie można wykluczyć konieczności ich użycia.